Accountant of belastingconsulent wordt men ook niet zomaar. Wie dit beroep ambieert, dient een bij wet vastgelegde procedure te doorlopen, die erop gericht is het bedrijfsleven alleen echte professionals aan te bieden.
Succesvol ondernemen heeft alles te maken met snel en efficiënt werken, met het nemen van de juiste beslissingen op het juiste moment, en ook met het kunnen vertrouwen op de kennis en de kwaliteiten van gekwalificeerde mensen.
ACCOUNTANTS
De werkzaamheden van een accountant bestaat erin, in privé ondernemingen, openbare instellingen of voor rekening van elke belanghebbende persoon of instelling, de volgende opdrachten uit te voeren :
Naast het voeren van de boekhouding behorend volgende opdrachten tot de algemene of exclusieve bevoegheid van een (externe) accountant:
Boekhoudkundige controle
• Het verifiëren en corrigeren van de boekhoudkundige documenten zijn van fundamenteel belang voor een gezond bedrijfsleven. Sedert de Wet van 18 juli 1991 moeten de jaarrekeningen, geverifieerd en gecontroleerd door een externe accountant, de naam en het adres van deze externe accountant opgeven.
• Voor zover dit verslag bestemd is voor derden, kan enkel de externe accountant dergelijke opdrachten uitvoeren.
Privé- en gerechtelijke expertise
• De accountant brengt verslag uit over de regelmaat, de volledigheid en de getrouwheid van de boekhouding en de jaarrekeningen. Zijn rol beperkt zich niet tot het eenvoudig controleren van de gegevens. De accountant vormt een mening en spreekt zich uit over de solvabiliteit en de rendabiliteit van de onderneming. De gerechtelijke expertise in boekhoudkundige aangelegenheden is ter zake een doorslaggevend instrument om geschillen te beslechten.
• Mandaat van commissaris inzake opschorting overeenkomstig de Wet op het gerechtelijk akkoord van 17 juli 1997.
Administratieve organisatie en kwaliteitsbewaking
• De accountant zorgt ervoor dat de onderneming administratief zodanig gestructureerd is, dat hij zijn taak met maximale compensatie kan uitvoeren.
• Hij heeft dus een concrete en actieve rol in de organisatie van de boekhoudkundige en administratieve diensten van de bedrijven.
Boekhouding van derden organiseren en voeren
De boekhoudwetgeving is onderhevig aan talrijke wijzigingen. Alleen een professioneel met de bereidheid deze permanente evolutie op de voet te volgen, kan echte competentie bieden aan het bedrijf dat op zijn diensten een beroep doet.
Advies in fiscale zaken
• Het Belgisch fiscaal systeem is bijzonder complex. Bovendien bestaan er nauwe banden tussen de boekhoudwetgeving en de fiscaliteit. De accountant is ter zake bijzonder onderlegd om advies te verlenen aan belastingplichtigen.
• De accountant die zich gewoonlijk bezighoudt met de boekhouding van de belastingplichtige of die heeft meegewerkt aan het opstellen van de betwiste aangifte of die de belastingplichtige heeft bijgestaan in de administratieve bezwaarprocedure is gerechtigd om op verzoek van de belastingplichtige of zijn advocaat een advies, in de vorm van een schriftelijke of mondelinge toelichting ter zitting, uit te brengen over feiten of rechtsvragen in verband met de toepassing van het boekhoudrecht aan de fiscale rechter.
Vertegenwoordiging van individuele vennoten bij controle
• In een kleine of middelgrote vof, Comm. V., bvba, nv, cva, cvoa, cvba of Comm. V.A. moet geen commissaris worden aangesteld. Een grote vof, Comm. V., bvba, nv, cvoa, cvba of Comm. V.A. is wel verplicht een commissaris aan te stellen. Deze controleert onder meer de getrouwheid van de jaarrekening die wordt voorgelegd aan de algemene vergadering en heeft daartoe een aantal onderzoeksbevoegdheden.
• De controle- en onderzoeksbevoegdheid van de commissaris komt in de kleine of middelgrote vof, Comm. V., bvba, nv, cvoa, cvba of Comm. V.A. toe aan de individuele vennoten. Deze kunnen zich laten vertegenwoordigen (of bijstaan) door externe accountants, die alleen bevoegd zijn om deze opdracht uit te voeren.
Controleren van de betrouwbaarheid van gegevens opgemaakt door de raad van bestuur.
In vennootschappen waar geen commissaris werd benoemd, mag de externe accountant bovengenoemde opdrachten uitvoeren:
• als bij kapitaalverhoging de aandelen beneden fractiewaarde worden uitgegeven.
• als naar aanleiding van een kapitaalverhoging het voorkeurrecht wordt beperkt of opgeheven.
Opmaken van de nodige verslagen
Voor vennootschappen waar geen commissaris werd benoemd, mag de externe accountant deze opdrachten verrichten wanneer:
• een vennootschap wordt omgevormd en een andere rechtsvorm aanneemt
• een coöperatieve vennootschap met onbeperkte aansprakelijkheid wordt omgevormd in een coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
• een beperking of opheffing van het voorkeurrecht plaatsvindt, wanneer het gaat om de bepaling van de intrinsieke waarde van het effect
• een splitsing of fusie plaatsvindt
• een vrijwillige ontbinding plaatsvindt van nv, comm. v.a, bvba en comm.v.
Andere belangrijke opdrachten.
• vereffening van vennootschappen
• arbitrage
• opmaak en controle van de rekeningen van een nalatenschap, voogdij of voorlopig beheer
• tussenkomst bij de curatoren, advocaten en de betrokken partijen, en bijstand aan deze laatste in geval van faillissement, concordaat, uitstel van betaling, enz.
• toepassing van de sociale en industriële wetgeving, van het handelsrecht, enz.
• bijstand bij de oprichting van een vennootschap of vereniging
• revisie in de hoedanigheid van interne auditor
• onderzoek met het oog op de toekenning van handelskredieten
• onderzoek of expertise in het vooruitzicht van verrichtingen die voor de economische toestand van het bedrijf belangrijk zijn (leningen, fusies, opslorpingen, aankoop van aandelen...)
• evaluatie van het bedrijf (intrinsieke waarde)
• evaluatie van de schadegevallen op grond van de commerciële of industriële activiteit
• toezicht op de kostprijs en het rendement van het bedrijf
• organisatie
• raadgevingen betreffende het beheer
• uitwerken van informaticatoepassingen
Nota
Een externe accountant mag geen werkzaamheden uitoefenen die onverenigbaar zijn met de waardigheid of de onafhankelijkheid van het beroep. Hij mag slechts mits voorafgaande en steeds herroepbare toestemming van het Instituut een commerciële functie of een taak van bestuurder of zaakvoerder uitoefenen in een handelsvennootschap of in een vennootschap die de rechtsvorm van een handelsvennootschap heeft aangenomen. Dergelijke toestemming is niet vereist wanneer de betrokken taken worden uitgeoefend in professionele of interprofessionele vennootschappen, of wanneer ze aan de accountant werden opgedragen door een rechtbank (art. 31, Wet van 22 april 1999).